Renovatie Station Bergweg van station met paardenstal tot horeca



Sybold van Ravesteyn bouwt, of beter verbouwt, Station Bergweg aan de Hofpleinlijn tussen 1958 en 1960. Volgens zijn biograaf Kees Rouw is station Bergweg:

 

 “met voorsprong het meest extravagante” van zijn Rotterdamse spoorwegstations, “een koekoeksjong. Door de sterk grafische witte gevel met ronde, rechthoekige en trapeziumvormige gevelopeningen oogt station Bergweg als een abstracte sculptuur in wit pleisterwerk, travertijn, glas en witte bouwkeramiek.”

 

Er was op die plek al een eenvoudig perron met afdak en… onder het spoor een paardenstal, waar de reizigers hun paarden konden stallen, terwijl ze met de elektrische trein verder reden. Van Ravesteyn prutst en kneed Station Bergweg door, onder en in het bestaande spoor en de perrons. Het station doet dienst tot in 2006, maar het verval is dan al lang daar. Er worden pogingen vanuit de buurt ondernomen, met kindertekeningen op tegels, extra surveillance, om daar iets aan te doen, maar uiteindelijk sluit het station in 2006. Terwijl de trein blijft rijden tot in 2010, stopt die niet meer bij Station Bergweg, dat dichtgetimmerd langzaam verder verloederd.

 

Het kantoor van Jasper de Haan | Architecten zit als sinds 1997 drie bogen verderop aan de Voorburgstraat 213. Rond 2001 beginnen zij plannen te ontwikkelen voor de Hofpleinlijn en zijn stations, omdat toen al duidelijk was dat op termijn de trein er niet meer overheen zou rijden en er iets anders kon met het viaduct. In 2014 richt Jasper de Haan samen met Jager Jansen de Hofbogen Ondernemersvereniging op, de HOV. Die onder mee als doel heeft om samen met alle huurders van de Hofpleinlijn het viaduct en dak aan te kopen van de corporaties om het vervolegsn gezamenlijk als een coöperatie te ontwikkelen. Dat lukt helaas net niet. De woning-corporaties blijven eigenaar. Wel maakt Jasper de Haan | architecten samen met Jager Jansen een ontwerp voor de renovatie van Station Bergweg.

 

Het startpunt van de renovatie is het grotendeels terugbrengen van het oorspronkelijke exterieur van het station. Hiervoor worden de gevel, luifel en oorspronkelijke ramen en kozijnen weer teruggebracht in hun oorspronkelijke staat, materiaal en detaillering. Inclusief de verlichting in de luifel en de aluminium randafwerking ervan, de vlaggenmast (die er jammer genoeg nog steeds niet is), het natuursteen en de oorspronkelijke kleuren. Aan de binnenzijde wordt het interieur, dat nauwelijks nog aanwezig is, verwijderd. De trappen naar de perrons blijven behouden, waarbij de westelijke trap, die deel uitmaakt van het Rijksmonument in zijn bestaande toestand met keramieken bekleding als geheel behouden blijft. De oostelijke, de van Ravesteyn, trap, die in de jaren 80 door de NS in de toenmalig huisstijl is gewijzigd kan door de gebruiker naar eigen inzicht anders bekleed worden. De trap zelf en tussen bordessen blijven wel behouden. De oorspronkelijke “vitrine” in de Noordgevel, wordt ook weer in oude luister hersteld. Net als het dichtgemetselde ronde raam op het bordes van de west trap. Ook de oorspronkelijke glazen afdichting van de Abri op het perron, inclusief de oorspronkelijke plantenbakken worden in oude glorie teruggebracht. Tevens wordt de oorspronkelijk betonconstructie vanaf boog 3 t/m 7 geheel gerenoveerd en hersteld. Net als het dak, perron en railbak, waar heel goed een terras op kan komen. De betonnen kolommen t.b.v. de nieuwe bovenleiding worden verwijderd net als het aangelegde “plantsoen” aan de westzijde op straat niveau.

Op de luifel komt de nieuwe belettering t.b.v. van de nieuwe horeca. Ons advies om ook de overzijde van de Bergweg mee te nemen in deze restauratie is gelukkig ook opgevolgd. De bestaande puien en het bestaande metselwerk aan de Voorburgstraat worden t.b.v. de beton reparatie gesloopt. Hiervoor in de plaats komen puien met verticale stalen ranke profielen terug. Hiervoor is een vijf-deling gedacht die een zekere verfijning en allure aan de nieuwe invulling geeft. Door het benadrukken van de verticaliteit wordt het contrast met het meer horizontale karakter van het stationgebouwtje, waarvoor naar verluidt een elektrische locomotief model heeft gestaan, vergroot. Het benadrukken van de hoogte van de ruimten onder het perron aan de voorburgstraat helpt daar nog bij. Door de puien heen blijft de ritmiek van de bogen zichtbaar. De toegangsdeuren komen symmetrisch terug liggend in de puien, met daarboven een horizontale balk voor reclame uitingen. Hiermee wordt op subtiele wijze aangesloten bij de typerende horizontale rand van de luifel en de dynamiek van het railvervoer. Eventuele verdiepingsvloeren komen op geringe afstand (+/- 10 cm) van de binnenzijde van de pui, zodat die de verticale belijning niet verstoren.

De kleuren van de stijlen worden grijs tot antraciet, afgestemd met de kleur wit van het station en de kleur van de gerenoveerde betonnen kolommen en balken.

 

Op het perron aan de westzijde komt een nieuwe kas/wintertuin over het bestaande trapgat heen, waarvan de materialisering en detaillering aansluit bij die van de puien in de Voorburgstraat.

 

Dit project is in 2016 genomineerd voor de Rotterdam Architectuur prijs en werd daar tweede in de publieksprijs, net achter het stadskantoor van OMA.